De waarde van een blockchain
Je ziet duizelingwekkende bedragen als je op een website zoals Coinmarketcap kijkt. Hier vind je een overzicht van de totale waarde die momenteel geïnvesteerd is per digitale valuta.
Beter gezegd; de prijs keer de voorraad die in omloop is. Voor sommige digitale valuta leidt dit tot bizarre bedragen.
Wat bezielt iedereen toch om zoveel fiat valuta (euro's, dollars, etc.) om te zetten naar een digitale valuta?
Is het mogelijk om te bepalen wat de waarde is van een digitale valuta op basis van de onderliggende blockchain?
Maakt dit überhaupt een verschil?
Of willen mensen alleen maar snel rijk kunnen worden met behulp van een "hippe trend" waar steeds meer mensen aan mee doen?
In deze blogpost sta ik stil bij de monetaire zijde van blockchains. Kunnen we deze technologie als geld zien?
Disclaimer in geen enkele vorm is dit bedoeld als financieel advies. In deze post geef ik mijn visie en som ik gedachten en feiten op om uitleg te geven over de ontwikkelingen op financieel gebied.
Geloof en waarde
Elk geldsysteem is gebaseerd op geloof. Het feit dat wij allemaal waarde zien in de valuta waar wij mee omgaan. Deels wordt dit geloof geforceerd door de overheid, zo betaal je immers belasting in euro's, doe je dit niet dan kom je in de problemen.
Maar we hebben een hele tijd ook zonder geld geleefd. Waarbij transacties bestonden uit het wisselen van goederen. Als je meer leest over het ontstaan van geld dan wordt er voornamelijk aangegeven dat geld is ontstaan vanwege problemen bij het vastleggen en bijhouden van waarde.
Brood kunnen ruilen voor iets anders is goed te doen, maar het sparen van brood langer dan een week is - letterlijk - niet lucratief meer. In dat geval ga je er zelfs op achteruit omdat je dat brood beter aan de eenden kan voeren.
Zo zijn er allerlei verschillende middelen geweest om dit te doen. Van kralen tot kerven in stenen en van schelpen tot één grote massieve steen.
Maar de waarde van geld is niet altijd grotendeels gebaseerd geweest op het geloof erin.
We hebben dus ook andere tijden gekend.
Het verdwijnen van tastbare waarde
Hier opperen mensen vaak het argument van de gouden standaard. Een manier om waarde van een geldsysteem te bepalen door een vaste hoeveelheid goud in beheer te hebben hiervoor.
In een dergelijk systeem kan geld ingewisseld worden voor een bepaalde hoeveelheid goud waar de beheerder garant voor staat.
In begin jaren 30 veranderde dit echter in de tijd van De Grote Depressie. De volgende gebeurtenissen - met uitzondering van de laatste - vonden allemaal in het jaar 1933 plaats:
- In Maart: Roosevelt schort alle betalingsverplichtingen van banken op
- In April: Roosevelt bevelt dat alle goudmunten en -certificaten ingeruild moeten worden voor een andere vorm van geld
- In Mei: de overheid heeft $300M aan goudmunten en $470M aan goudcertificaten verzameld
- In Juni: Roosevelt "pauzeert" gouden standaard
- In 1934: De overheid verhoogt de goudprijs
Dit resulteerde in een enorme waardevolle hoeveelheid goud in het bezit van de Amerikaanse overheid. Uiteindelijk is dit gebruikt als middel om meer geld te introduceren in de maatschappij om daarmee De Grote Depressie te bestrijden.
In 1944 hebben "de meest ontwikkelde" landen een akkoord gesloten waarbij hun valuta te koppelen aan de dollar. Dit omdat de VS de grootste goudreserves had op dat moment. Zo werd het mogelijk om dat goud vervolgens als basis van de dollar aan te houden.
Begin jaren 70 leidde dit tot problemen toen steeds meer landen - als gevolg van lokale inflatie - goud eisten in ruil voor de dollars die zij in bezit hadden.
De toenmalige president van de VS nam een drastische maatregel in 1971, ookwel de Nixon shock genoemd, om geen dollars meer te wisselen tegen een vaste waarde in goud.
Hiermee nam de VS volledig afstand van de gouden standaard met als resultaat een dollar als wereldvaluta zonder een achterliggende waarde in goud.
De geschiedenis laat ons zien wat gevolgen zijn van beslissingen genomen door centrale partijen die proberen in te grijpen in complexe systemen zoals de economie, met de intentie deze te redden.
Polariserende wereldbeelden
Ook ons huidige systeem zit vol met centrale partijen. Zo zijn er:
- commerciële banken die geld voor inwoners beheren en reguleren
- De Nederlandsche Bank (DNB) die zich bezighoudt met de nationale rentevoet
- De Europees Centrale Bank (ECB) die zich op Europees niveau over geldzaken ontfermt.
Deze laatste partij is ook verantwoordelijk voor het bepalen van de hoeveelheid euro's die in omloop zijn. Ookwel het monetair beleid genoemd. Uiteraard komt er nog veel meer kijken bij het financiële ecosysteem in Europa.
Maar het feit dat één centrale partij besluit over deze valuta is het punt waarop fiat valuta en digitale valuta verschillen als dag en nacht.
Zoals je wellicht gelezen hebt in mijn vorige blogpost, is een blockchain decentraal van aard. Er is geen één partij die verantwoordelijk is voor het draaiend houden van het netwerk.
Dit betekent dat de code van een decentrale blockchain openbaar beschikbaar is. Hierin zitten de regels die gelden op het netwerk. Dit betekent dat niet alleen het beleid, maar ook de uitvoering ervan inzichtelijk is. Dit creëert een omgeving waarin vertrouwen niet relevant is omdat inzichtelijk is wat er gebeurd en waarom.
Zo komt er geen centrale partij aan te pas die zich moet bezighouden van het reguleren van het netwerk. Nog belangrijker, het is dus niet mogelijk eigenschappen van het systeem te reguleren, als dit niet vastgelegd staat in de code.
In theorie kunnen de concepten elkaar vervangen, fiat- en digitale valuta. Ik zeg bewust in theorie omdat tot nu toe nog geen één enkele blokchain alle facetten van het huidige stelsel optimaal kan vervangen. Het gevolg hiervan is dat er vol overtuiging door beide partijen gelooft wordt in een toekomst waarin de één het aflegt tegen de ander.
Enerzijds hebben we een groep die vastzit in een huidige denkwijze, waarbij steeds een overtreffende trap toegepast wordt van bestaande manieren van ingrijpen, zie bijvoorbeeld het kwantitatieve verruimingsbeleid van de ECB.
Anderzijds hebben we een nieuwe technologie die - alhoewel zeer veel belovend - nog niet volwassen genoeg is om te gebruiken als een volledige vervanger op globaal niveau.
Één ding dat zeker is; ons huidige systeem moet veranderen.
Wat dat gaat zijn? Misschien een door de ECB beheerde valuta, een ecosysteem aan verschillende decentrale platformen die in combinatie gebruikt kunnen worden of één valuta die wereldwijd geaccepteerd en gebruikt gaat worden?
Van een oud naar een nieuw standaard
Als de vereiste is dat mensen moeten geloven in één middel zodat het mogelijk is om daarmee waarde over te brengen.
Er daarnaast geen direct gekoppelde fysieke weerspiegeling hoeft te zijn om deze waarde te garanderen, zoals met de dollar.
Waarom zouden we dan technologie niet als geld kunnen gaan zien?